Ademhalingsstelsel
Het ademhalingsstelsel is één van de tien orgaanstelsels die we als mens bezitten, zie artikel orgaanstelsels voor de andere stelsels. Het ademhalingsstelsel heeft de functie van gaswisseling. Hiermee bedoelen we de opname van zuurstof uit de lucht via de longen en de huid en de afgifte van koolstofdioxide. Het ademhalingsstelsel bestaat uit de luchtwegen te weten; neus- en mondholte, keelholte, strottenhoofd, luchtpijp, bronchiën en longblaasjes.
Wat is wat? En waarvoor dient het?
- Neusholte; functie van zuivering, verwarming, bevochtiging en keuring.
- Mondholte; functie van klankvorming bij uitademing.
- Keelholte; de kruising van de voedsel- en luchtweg.
- Strottenhoofd (pharynx); sluit de luchtpijp af door de beweging van de tong (bij slikken).
- Luchtpijp (trachea) en hoofd bronchiën; De luchtpijp begint meteen na het strottenhoofd en splitst zich boven het hart direct in twee hoofdbronchiën.
- Bronchiën en bronchiolen; De rechterlong heeft drie longkwabben en de linkerlong heeft er twee aangezien het hart ook haar ruimte inneemt. Deze longkwabben vertakken zich naar bronchi segmentales.
- Longblaasjes – Alveoli pulmonales; de dunste bronchioli monden uit in longtrechtertje, met tientallen trosvormige uitstulpingen.
- Longvlies – pleura; elke long heeft een afzonderlijk longvlies.
Wat zijn veelvoorkomende ziektebeelden rondom het ademhalingsstelsel?
Thuisarts.nl omschrijft ze als volgt:
Astma
Bij een aanval zijn de buisjes in de longen vernauwd, hierdoor volgt benauwdheid, piepende ademhaling of langer dan drie weken hoesten. Een astma aanval kan ontstaan door stuifmeel, huisdieren, huisstofmijt, rook, inspanning of stress. Medicijnen genezen astma niet, maar verminderen de klachten. Daarnaast is het advies prikkels te vermijden, dagelijks te bewegen en niet te roken.
COPD
Een ongeneselijke longziekte waarbij roken bijna altijd de oorzaak is. De luchtwegen zijn blijvend vernauwd en werken steeds minder goed. COPD geeft klachten zoals hoesten, slijm opgeven, benauwdheid, snel kortademig en vermoeidheid. Behandeling bestaat uit; medicijnen, stoppen met roken, bewegen en gezond eten.
Pneumonie – longontsteking
Ontsteking van de kleinere luchtwegen en longblaasjes. Kenmerken van een longontsteking zijn hoesten, benauwdheid, koorts, vermoeidheid. Behandeling bestaat uit veel drinken, rusten, niet roken en mogelijk antibiotica.
Longkanker – longcarcinoom
Bij de grootcellige variant (80%) groeien de tumoren langzamer dan bij de kleincellig (15%) variant. Mogelijke klachten zijn lange tijd veel hoesten, een prikkelhoest, bloed in opgehoest slijm, pijn bij het inademen, een piepende adem, kortademigheid, longontsteking, heesheid die niet overgaat, zeurende pijn in de borst, de rug of bij de schouders, zwelling van het gezicht of de nek.
Benieuwd waarom ademhaling een grote rol speelt bij een massage? Lees hier het Adem & Massage artikel.
Bronnen
Grégoire, L., Van Straten, A. (2014) Anatomie en fysiologie Amersfoort, Nederland: ThiemeMeulenhoff.
JufDanielle, (2017, okt. 3). Anatomie van de longen (YouTube). Geraadpleegd van: https://youtu.be/9LODAA6KmaM